Zostań przyjacielem cerkiew.pl
7% "Drabiny do raju". Wybrane cytaty - część II
św. mnich Jan Klimak, tłum. M. Diemianiuk, 27 marca 2024
-(copy).jpg)
wstęp i część I - tutaj
* * *
Słowo 5. O troskliwym i czynnym pokajaniu.
1. Pokajanie jest odnowieniem chrztu.
31. Przed naszym upadkiem biesy przedstawiają nam Boga jako miłującego ludzi, a po upadku jako okrutnego.
38. Oznaka gorliwego pokajania zawiera się w tym, że człowiek uważa siebie za godnego wszystkich przytrafiających się mu widzialnych i niewidzialnych smutków, i jeszcze większych.
41. Wszyscy, a w sczególności upadli, powinni strzec się, żeby nie dopuścić do serca swojego wadę bezbożnego Orygenesa, bowiem nieczysta jego nauka, głosząca o Bożej przyjaźni do człowieka, jest bardzo przyjemna ludziom miłującym rozkosze [zapewne chodzi o naukę Orygenesa o apokatastazie – przyp. tłum.]
* * *
Słowo 6. O pamięci o śmierci.
2. Pamięć o śmierci jest codzienną śmiercią.
12. Żywa pamięć o śmierci ucina niewstrzemięźliwość w jedzeniu, a kiedy to jest przecięte w pokorze, to jednoczesnie ucinają się i inne namiętności.
18. Kto osiągnął pamięć o śmierci, ten nigdy nie może zgrzeszyć.
24. Niemożliwym jest dla człowieka dziełem, żebyśmy dzisiejszy dzień przeżyli pobożnie, jeśli nie myślimy, że to ostatni dzień naszego życia.
* * *
Słowo 7. O płaczu czyniącym radość.
8. Jeśli nic nie jest tak zgodne z pokorną mądrością jak płacz, to bez wątpienia nic tak nie przeciwia się jemu jak śmiech.
11. Na modlitwie stój z drżeniem, jak osądzony przestępca stoi przed sędzią, żebyś i w zewnętrzym wyglądzie, i w wewnętrzym nastroju ugasił gniew Sprawiedliwego Sędziego.
15. Biesy boją się żalu jak złodzieje psów.
18. Kładąc się do łóżka, wyobrażaj sobie swoje leżenie w grobie – i będziesz mniej spać. Kiedy siedzisz za stołem, przywołuj sobie w pamięci opłakaną ucztę robaków – i będziesz mniej rozkoszować się. Kiedy pijesz wodę, nie zapominaj o pragnieniu w ogniu nieugaszonym – i bez wątpienia przymusisz samą swoją naturę.
22. Jeśli nie masz płaczu, to płacz właśnie z tego powodu.
35. Nie ufaj swoim łzom przed całkowitym oczyszczeniem z namiętności.
70. Nie będziemy osądzeni, o bracia, przy odejściu naszej duszy za to, że nie dokonywaliśmy cudów, że nie teologizowaliśmy, że nie osiągnęliśmy widzeń, ale bez wątpienia damy Bogu odpowiedź za to, że nie płakaliśmy nieustannie za grzechy swoje.
* * *
Słowo 8. O braku gniewu i łagodności
2. Brak gniewu jest nienasyconym pragnieniem niegodziwości, tak jak w ludziach próżnej chwały bywa nieskończonym pragnienie pochwały.
14. Nic tak nie przeciwia się przyjściu do nas Ducha Świętego jak gniewliwość.
20. Jeśli chcesz albo myślisz, że chcesz wyjąć drzazgę bliźniego, to nie używaj belki zamiast leczniczego narzędzia. Belka – to okrutne słowa i szorstkie odnoszenie się, leczniczym narzędziem jest zaś łagodne pouczanie i cierpliwa krytyka.
* * *
Słowo 9. O pamiętliwości zła.
4. Kto odstąpił od gniewu, ten zabił pamiętliwość zła.
9. Pamiętając zło, pamiętaj zło przeciwko biesom, i będąc wrogim, walcz nieustannie przeciwko twemu ciału.
12. Nie wtedy poznasz, że całkowicie wybawiłeś się od tej zgnilizny, kiedy pomodlisz się za krzywdzącego ciebie, albo za zło oddasz mu dary, albo zaprosisz go na posiłek, ale wtedy, kiedy usłyszawszy, że wpadł w jakieś nieszczęście duchowe lub cielesne, zasmucisz się o nim jak o sobie, i zapłaczesz.
15. Niektórzy wzięli na siebie trudy i wysiłki duchowe, żeby otrzymać przebaczenie, ale człowiek niepamiętający zła wyprzedził ich.
* * *
Słowo 10. O złym słowie i oszczerstwie
4. Jeśli szczerze kochasz bliźniego, jak mówisz, to nie wyśmiewaj go, a módl się za niego w ukryciu.
6. Widziałem grzeszącego jawnie, ale kajającego się w ukryciu, i ten, którego osądziłem jako cudzołożnika, był już cnotliwym u Boga.
9. Za jakie grzechy osądzimy bliźniego, cielesne lub duchowe, w te wpadniemy sami, i inaczej nie bywa.
11. Mordercze biesy pobudzają nas albo do grzechu, albo kiedy nie grzeszymy, do osądzania grzeszących, żeby drugim splugawić pierwsze.
14. Sądzić – to znaczy bezwstydnie chwytać stan Boga, a osądzać – to znaczy gubić swoją duszę.
autor: święty mnich Jan Klimak
tłumaczenie: Michał Diemianiuk
za: pravoslavie.ru
fotografia: Arxidiakon /orthphoto.net/
* * *
Słowo 5. O troskliwym i czynnym pokajaniu.
1. Pokajanie jest odnowieniem chrztu.
31. Przed naszym upadkiem biesy przedstawiają nam Boga jako miłującego ludzi, a po upadku jako okrutnego.
38. Oznaka gorliwego pokajania zawiera się w tym, że człowiek uważa siebie za godnego wszystkich przytrafiających się mu widzialnych i niewidzialnych smutków, i jeszcze większych.
41. Wszyscy, a w sczególności upadli, powinni strzec się, żeby nie dopuścić do serca swojego wadę bezbożnego Orygenesa, bowiem nieczysta jego nauka, głosząca o Bożej przyjaźni do człowieka, jest bardzo przyjemna ludziom miłującym rozkosze [zapewne chodzi o naukę Orygenesa o apokatastazie – przyp. tłum.]
* * *
Słowo 6. O pamięci o śmierci.
2. Pamięć o śmierci jest codzienną śmiercią.
12. Żywa pamięć o śmierci ucina niewstrzemięźliwość w jedzeniu, a kiedy to jest przecięte w pokorze, to jednoczesnie ucinają się i inne namiętności.
18. Kto osiągnął pamięć o śmierci, ten nigdy nie może zgrzeszyć.
24. Niemożliwym jest dla człowieka dziełem, żebyśmy dzisiejszy dzień przeżyli pobożnie, jeśli nie myślimy, że to ostatni dzień naszego życia.
* * *
Słowo 7. O płaczu czyniącym radość.
8. Jeśli nic nie jest tak zgodne z pokorną mądrością jak płacz, to bez wątpienia nic tak nie przeciwia się jemu jak śmiech.
11. Na modlitwie stój z drżeniem, jak osądzony przestępca stoi przed sędzią, żebyś i w zewnętrzym wyglądzie, i w wewnętrzym nastroju ugasił gniew Sprawiedliwego Sędziego.
15. Biesy boją się żalu jak złodzieje psów.
18. Kładąc się do łóżka, wyobrażaj sobie swoje leżenie w grobie – i będziesz mniej spać. Kiedy siedzisz za stołem, przywołuj sobie w pamięci opłakaną ucztę robaków – i będziesz mniej rozkoszować się. Kiedy pijesz wodę, nie zapominaj o pragnieniu w ogniu nieugaszonym – i bez wątpienia przymusisz samą swoją naturę.
22. Jeśli nie masz płaczu, to płacz właśnie z tego powodu.
35. Nie ufaj swoim łzom przed całkowitym oczyszczeniem z namiętności.
70. Nie będziemy osądzeni, o bracia, przy odejściu naszej duszy za to, że nie dokonywaliśmy cudów, że nie teologizowaliśmy, że nie osiągnęliśmy widzeń, ale bez wątpienia damy Bogu odpowiedź za to, że nie płakaliśmy nieustannie za grzechy swoje.
* * *
Słowo 8. O braku gniewu i łagodności
2. Brak gniewu jest nienasyconym pragnieniem niegodziwości, tak jak w ludziach próżnej chwały bywa nieskończonym pragnienie pochwały.
14. Nic tak nie przeciwia się przyjściu do nas Ducha Świętego jak gniewliwość.
20. Jeśli chcesz albo myślisz, że chcesz wyjąć drzazgę bliźniego, to nie używaj belki zamiast leczniczego narzędzia. Belka – to okrutne słowa i szorstkie odnoszenie się, leczniczym narzędziem jest zaś łagodne pouczanie i cierpliwa krytyka.
* * *
Słowo 9. O pamiętliwości zła.
4. Kto odstąpił od gniewu, ten zabił pamiętliwość zła.
9. Pamiętając zło, pamiętaj zło przeciwko biesom, i będąc wrogim, walcz nieustannie przeciwko twemu ciału.
12. Nie wtedy poznasz, że całkowicie wybawiłeś się od tej zgnilizny, kiedy pomodlisz się za krzywdzącego ciebie, albo za zło oddasz mu dary, albo zaprosisz go na posiłek, ale wtedy, kiedy usłyszawszy, że wpadł w jakieś nieszczęście duchowe lub cielesne, zasmucisz się o nim jak o sobie, i zapłaczesz.
15. Niektórzy wzięli na siebie trudy i wysiłki duchowe, żeby otrzymać przebaczenie, ale człowiek niepamiętający zła wyprzedził ich.
* * *
Słowo 10. O złym słowie i oszczerstwie
4. Jeśli szczerze kochasz bliźniego, jak mówisz, to nie wyśmiewaj go, a módl się za niego w ukryciu.
6. Widziałem grzeszącego jawnie, ale kajającego się w ukryciu, i ten, którego osądziłem jako cudzołożnika, był już cnotliwym u Boga.
9. Za jakie grzechy osądzimy bliźniego, cielesne lub duchowe, w te wpadniemy sami, i inaczej nie bywa.
11. Mordercze biesy pobudzają nas albo do grzechu, albo kiedy nie grzeszymy, do osądzania grzeszących, żeby drugim splugawić pierwsze.
14. Sądzić – to znaczy bezwstydnie chwytać stan Boga, a osądzać – to znaczy gubić swoją duszę.
autor: święty mnich Jan Klimak
tłumaczenie: Michał Diemianiuk
za: pravoslavie.ru
fotografia: Arxidiakon /orthphoto.net/