Zostań przyjacielem cerkiew.pl
List 16. Jak żyć według Ewangelii. Niezbędność posłuszeństwa
św. mnich Ambroży z Optiny, tłum. M. Diemianiuk, 29 listopada 2023
Święty Ambroży z Optiny żył w latach 1812-1891. Urodził się w pobożnej rodzinie (dziadek był kapłanem), uczył się w seminarium w Tambowie, w 1839 roku przybył do Pustelni Optinskiej. Został do niej przyjęty w 1840, był uczniem starca Lwa, a po jego śmierci - starca Makarego. W 1842 roku złożył śluby zakonne, otrzymując imię Ambroży. W 1845 roku przyjął święcenia kapłańskie, po czym poważnie zachorował. Prawdopodobnie w 1848 roku, w czasie nasilenia choroby, przyjął wielką schimę, zachowując dotychczasowe imię. Od 1860 roku, po śmierci starca Makarego, pełnił duchowy trud starczestwa, pomimo stałych i nawracających chorób. Tę posługę pełnił 30 lat, aż do czasu, gdy jego stan zdrowia uniemożliwił mu funkcjonowanie. Zmarł w 1891 roku; formalnie kanonizowany w 1988 roku.
Przedstawiamy czytelnikom wybrane listy świętego starca, kierowane do osób świeckich. Z bogatego zbioru korespondencji tłumacz starał się wybrać te, których treść jest zrozumiała i pożyteczna dla każdego odbiorcy.
* * *
Dziecię duchowe! Piszesz, że w chwili obecnej panują w twojej duszy trzy uczucia. Pierwsze uczucie – nasilające się pragnienie dobrego, prawdziwie chrześcijańskiego życia i miłości do Boga, i częsty pociąg do wewnętrznej modlitwy; wskutek tego, oczywiście, jest miłość i pragnienie wewnętrznego monastycyzmu, zewnętrzny [monastycyzm] zaś jeszcze tobie nie jest dostępny z powodu różnych duchowych przeszkód. Znajdując się w takim położeniu, trzymaj się surowiej i dokładniej nauki ewangelicznej, jak pisałem tobie o tym w poprzednim liście. Do powiedzianego wcześniej dodaję teraz słowa psalmu, od Ducha Świętego wypowiedziane przez proroka Dawida: „Miej nadzieję w Panu i postępuj dobrze, zasiedlaj ziemię i korzystaj z jej bogactw. Rozkoszuj się Panem i spełni prośby twego serca. Odkryj Panu twoją drogę i miej w Nim nadzieję, a On uczyni dobrze. Wyprowadzi jak światło twoją sprawiedliwość i twoją słuszność jak jasność południa. Bądź uległy Panu i ubłagaj Go” (Ps 36, 3-7). Słowa psalmu „zamieszkaj ziemię i korzystaj z jej bogactw” odnośnie ciebie mogą oznaczać, że ty dziedzictwem swoim pomogłaś zamieszkać zebranym tam siostrom, tam, gdzie mieszkasz. „Bądź uległy Panu i ubłagaj Go” oznaczają: ze wszystkich sił staraj się żyć według ewangelicznych przykazań Bożych i często módl się i błagaj Pana, żeby On pomógł tobie w tym. „Rozkoszuj się Panem” oznacza: nie szukaj w niczym innym pocieszenia, tylko w prawie Pańskim i czynieniu dobrze Panu. Nie na darmo powiedziano w Piśmie: „Pokój obfity miłującym Twoje prawo, nie zgorszą się nigdy” (Ps 118, 165). Główne zaś i najważniejsze przykazania prawa ewangelicznego są trzy: „Nie sądźcie i nie będą was sądzić; nie osądzajcie, abyście nie byli osądzeni; odpuszczajcie i odpuszczą wam” (por. Łk 6, 37). Jeśli przede wszystkim będziemy trzymać się wypełniania tych przykazań, to łatwo nam będzie wypełniać i inne przykazania. O innych twoich uczuciach tłumaczyć teraz nie ma czasu.
O X. swojej piszesz, że niemało zaszkodziło jej życie w G. Ja jej już o tym pisałem, ale ona wtedy zaprzeczyła; nie wiem, jak teraz ona jest tego świadoma albo nieświadoma. Zresztą, mamy nadzieję, że mocny jest Pan, aby uczynić z nią według woli Swojej świętej. Jeśli sami nie korzymy się, to Pan wbrew woli nas korzy. Pan Bóg ma na to dużo środków. Wcześnie i szybko zaczęła rozważać, podczas gdy przede wszystkim konieczne są pokora i podporządkowanie. Za brak pokory i nieposłuszeństwo i Adam z Ewą wygnani zostali z raju. O tym wszyscy powinniśmy pamiętać i nie zapominać. W psalmach powiedziano: „Niech powiedzą wybawieni przez Pana” (por. Ps 16, 2). A my jeszcze nawet nie zaczęliśmy duchowej sprawy jak należy, a ośmielamy się komentować wszystko, usprawiedliwiając się jakąś prostotą, podczas gdy nawet o ptakach się mówi, że przed siebie i nie oglądając się lecą tylko kruki, inne zaś ptaki zachowują się ostrożnie i rozważnie.
Mądrzy i doświadczeni duchowo powiedzieli, że rozwaga jest wyżej niż wszystko, a rozsądne milczenie jest lepsze od wszystkiego, a pokora jest mocniejsza od wszystkiego; posłuszeństwo zaś, według [świętego Jana] Klimaka, jest taką cnotą, bez której nikt z oplątanych namiętnościami nie ujrzy Pana.
27 stycznia 1879 roku
autor: święty mnich Ambroży z Optiny
tłumaczenie: Michał Diemianiuk
za: azbyka.ru
Przedstawiamy czytelnikom wybrane listy świętego starca, kierowane do osób świeckich. Z bogatego zbioru korespondencji tłumacz starał się wybrać te, których treść jest zrozumiała i pożyteczna dla każdego odbiorcy.
* * *
Dziecię duchowe! Piszesz, że w chwili obecnej panują w twojej duszy trzy uczucia. Pierwsze uczucie – nasilające się pragnienie dobrego, prawdziwie chrześcijańskiego życia i miłości do Boga, i częsty pociąg do wewnętrznej modlitwy; wskutek tego, oczywiście, jest miłość i pragnienie wewnętrznego monastycyzmu, zewnętrzny [monastycyzm] zaś jeszcze tobie nie jest dostępny z powodu różnych duchowych przeszkód. Znajdując się w takim położeniu, trzymaj się surowiej i dokładniej nauki ewangelicznej, jak pisałem tobie o tym w poprzednim liście. Do powiedzianego wcześniej dodaję teraz słowa psalmu, od Ducha Świętego wypowiedziane przez proroka Dawida: „Miej nadzieję w Panu i postępuj dobrze, zasiedlaj ziemię i korzystaj z jej bogactw. Rozkoszuj się Panem i spełni prośby twego serca. Odkryj Panu twoją drogę i miej w Nim nadzieję, a On uczyni dobrze. Wyprowadzi jak światło twoją sprawiedliwość i twoją słuszność jak jasność południa. Bądź uległy Panu i ubłagaj Go” (Ps 36, 3-7). Słowa psalmu „zamieszkaj ziemię i korzystaj z jej bogactw” odnośnie ciebie mogą oznaczać, że ty dziedzictwem swoim pomogłaś zamieszkać zebranym tam siostrom, tam, gdzie mieszkasz. „Bądź uległy Panu i ubłagaj Go” oznaczają: ze wszystkich sił staraj się żyć według ewangelicznych przykazań Bożych i często módl się i błagaj Pana, żeby On pomógł tobie w tym. „Rozkoszuj się Panem” oznacza: nie szukaj w niczym innym pocieszenia, tylko w prawie Pańskim i czynieniu dobrze Panu. Nie na darmo powiedziano w Piśmie: „Pokój obfity miłującym Twoje prawo, nie zgorszą się nigdy” (Ps 118, 165). Główne zaś i najważniejsze przykazania prawa ewangelicznego są trzy: „Nie sądźcie i nie będą was sądzić; nie osądzajcie, abyście nie byli osądzeni; odpuszczajcie i odpuszczą wam” (por. Łk 6, 37). Jeśli przede wszystkim będziemy trzymać się wypełniania tych przykazań, to łatwo nam będzie wypełniać i inne przykazania. O innych twoich uczuciach tłumaczyć teraz nie ma czasu.
O X. swojej piszesz, że niemało zaszkodziło jej życie w G. Ja jej już o tym pisałem, ale ona wtedy zaprzeczyła; nie wiem, jak teraz ona jest tego świadoma albo nieświadoma. Zresztą, mamy nadzieję, że mocny jest Pan, aby uczynić z nią według woli Swojej świętej. Jeśli sami nie korzymy się, to Pan wbrew woli nas korzy. Pan Bóg ma na to dużo środków. Wcześnie i szybko zaczęła rozważać, podczas gdy przede wszystkim konieczne są pokora i podporządkowanie. Za brak pokory i nieposłuszeństwo i Adam z Ewą wygnani zostali z raju. O tym wszyscy powinniśmy pamiętać i nie zapominać. W psalmach powiedziano: „Niech powiedzą wybawieni przez Pana” (por. Ps 16, 2). A my jeszcze nawet nie zaczęliśmy duchowej sprawy jak należy, a ośmielamy się komentować wszystko, usprawiedliwiając się jakąś prostotą, podczas gdy nawet o ptakach się mówi, że przed siebie i nie oglądając się lecą tylko kruki, inne zaś ptaki zachowują się ostrożnie i rozważnie.
Mądrzy i doświadczeni duchowo powiedzieli, że rozwaga jest wyżej niż wszystko, a rozsądne milczenie jest lepsze od wszystkiego, a pokora jest mocniejsza od wszystkiego; posłuszeństwo zaś, według [świętego Jana] Klimaka, jest taką cnotą, bez której nikt z oplątanych namiętnościami nie ujrzy Pana.
27 stycznia 1879 roku
autor: święty mnich Ambroży z Optiny
tłumaczenie: Michał Diemianiuk
za: azbyka.ru