świat: Święto apostołów Piotra i Pawła w Antiochii

Święto apostołów Piotra i Pawła w Antiochii

Dominika Kovačević, 29 czerwca 2016

 Apostołowie Piotr i Paweł, których pamięć Cerkiew obchodzi 29 czerwca, czyli w dniu ich męczeństwa, to założyciele i patroni Cerkwi antiocheńskiej, której terytorium kanoniczne obejmuje historyczną Syrię, tzn. Syrię i Liban, Irak, wschodnią Turcję, kraje arabskie w Azji z wyłączeniem Palestyny i Jordanii – te, będąc Ziemią Świętą, przypadają pod Patriarchat Jerozolimski. To w Antiochii po raz pierwszy nazwano wyznawców Chrystusa chrześcijanami (Dz 11, 26), tam też apostołowie po raz pierwszy masowo, po cudownym widzeniu św. Piotra (że nastał czas, by nie tylko Żydzi poznali prawdziwego Boga – tj. Ewangelia ma być też głoszona poganom – Dz 10) , nauczali o Dobrej Nowinie również Greków, a nie tylko Hebrajczyków. Antiochia stała się miejscem narodzin i wysiłków duchowych wielkich świętych i ważnym ośrodkiem myśli teologicznej. To też stolica jednego z pięciu starożytnych patriarchatów. Jednakże, z biegiem czasu, niegdyś wielka metropolia, stawała się coraz bardziej prowincjonalnym miasteczkiem, dlatego też w XIV wieku patriarcha Ignacy II przeniósł stolicę patriarchatu do Damaszku, zachowując przy tym nazwę „Antiochia”. Obecnie Antiochia (arab. i tur. Antaykya) liczy nieco ponad 200 tysięcy mieszkańców, i od 1939 roku należy do Turcji, z czym Syria po dziś dzień nie może się pogodzić.

W tym mieście działa obecnie jedna cerkiew prawosławna rytu bizantyjskiego; jej wierni to syryjscy Arabowie, i nabożeństwa są sprawowane w klasycznym języku arabskim, z pewnymi fragmentami po turecku. Patronują jej – nie mogłoby być inaczej – święci apostołowie Piotr i Paweł.

W tym roku uroczystościom święta patronalnego, czyli wielkiej wieczerni z litiją (28 czerwca wieczorem) oraz jutrzni i Boskiej Liturgii (29 czerwca rano) przewodniczył przybyły specjalnie z Damaszku biskup seleucki Efrem (Ma’luli) – patriarszy wikariusz. Asystowali mu kapłani z tej parafii oraz sześciu innych Patriarchatu Antiocheńskiego działających na terenie południowo-wschodniej Turcji.

Już czwarty rok prawosławni mieszkańcy obchodzili święto apostołów Piotra i Pawła bez swojego biskupa – metropolity Aleppo Pawła (Jazidżiego), który został porwany przez muzułmańskich rebeliantów na granicy turecko-syryjskiej w kwietniu 2013 roku, i jego los pozostaje nieznanym. Władyka wracał wtedy właśnie z wizyty duszpasterskiej w parafiach metropolii Aleppo na terenie Turcji – podział polityczny nie podzielił diecezji, stąd jej parafie znajdują się zarówno w Syrii, jak i Turcji. Warto tu też nadmienić, iż to właśnie antiocheńskie parafie, a nie greckie (Patriarchatu Konstantynopola) ze środkowej i zachodniej części kraju, próbują ewangelizować Turków, poprzez tłumaczenie tekstów nabożeństw i innych modlitw na język turecki, prowadzenie prawosławnych stron Internetowych w tym języku itp. I dzieje się to mimo nieprzychylnej na różnych polach tureckiej polityki wobec lokalnych chrześcijan, który przecież z tych ziem się wywodzą, w przeciwieństwie do Turków.

Na Liturgii śpiewał chór złożony z parafian Antiochii jak i Samandağ (arab. As-Suwaida). Obecni byli na niej również hierarchowie z Prawosławnego Kościoła Syryjskiego (orientalnego) oraz Kościoła rzymsko-katolickiego. Po Eucharystii odbyła się wspólna agapa.


Z kolei sam patriarcha antiocheński, Jan X, przewodniczył uroczystościom święta apostołów Piotra i Pawła w libańskim monasterze Balamand. Nabożeństwo wielkiej wieczerni było transmitowane przez stację Telelumiere. W swoim kazaniu zwierzchnik Cerkwi antiocheńskiej stwierdził, iż choć cieleśnie chrześcijaństwo narodziło się w Betlejem, to ideologicznie (myślowo) – w Antiochii. Po czym dodał: Niestety, jesteśmy otoczeni trudnościami z zewnątrz i wewnątrz, z bliska i daleka, nawet czasem ze strony naszych braci, nad czym ubolewamy, ale mówię wam, kochani, tego czcigodnego i świętego dnia: ależ my jesteśmy Antiochią! To Antiochia wspólnoty, harmonii i pokoju, taka była, taką jest, i z Bożym miłosierdziem taką pozostanie: Antiochią wspólnoty, harmonii i pokoju. (…) Bądźcie błogosławieni, dzieci apostolskiej stolicy Antiochii w każdym zakątku świata – jurysdykcja Antiochii stałą się obecna na całym świecie. Cerkiew to nie instytucja religijna – Cerkiew to ludzie, nie mury. Cerkiew to służba człowiekowi, Cerkiew to wspólnota – modlimy się jeden za drugiego.
Patriarcha złożył także kondolencje rodzinom męczenników i zaznaczył, by nikt ze słuchających go się nie bał, mimo tak trudnej sytuacji.

Pełny zapis video tej wieczerni

Boską Liturgię sprawował patriarcha Jan w asyście kilkunastu biskupów Cerkwi antiocheńskiej; kazanie wygłosił metropolita Góry Liban Jerzy (Khodr).


Na podstawie: antiochpatriarchate.org


Strona parafii świętych Piotra i Pawła w Antiochii
(w zakładce „ilahiler” można posłuchać Akatystu do Bogurodzicy po arabsku w wykonaniu psalmisty tej cerkwi)

Krótka relacja telewizji Telelumiere z wieczerni w monasterze Balamand

Krótka relacja z zeszłorocznej Paschy w parafii Piotra i Pawła w Antiochii