polska: Pamięć św. Teodora Tyrona w białostockim soborze

Pamięć św. Teodora Tyrona w białostockim soborze

Jarosław Charkiewicz, 06 marca 2020

6 marca 2020 r., w piątek pierwszego tygodnia Wielkiego Postu, w soborze św. Mikołaja w Białymstoku została odprawiona Święta Liturgia Uprzednio Poświęconych Darów, której przewodniczył arcybiskup białostocki i gdański Jakub w asyście miejscowego duchowieństwa.

Zgodnie z tradycją, po św. Liturgii, na środku cerkwi arcypasterz wspólnie z duchowieństwem odczytał kanon dedykowany św. Teodorowi Tyronowi, autorstwa św. Jana z Damaszku. Następnie arcybiskup zwrócił się ze słowem do zebranych w cerkwi, wśród których było wiele dzieci z Niepublicznej Szkoły Podstawowej św. św. Cyryla i Metodego w Białymstoku. Mówił w nim o życiu św. Teodora, jego męczeńskiej śmierci i cudzie jaki miał miejsce 50 lat po niej. Wyjaśnił też tradycje związane z obchodami pamięci tego świętego. Na koniec miało miejsce poświęcenie koliwa – gotowanej pszenica z miodem i bakaliami.

Św. wielki męczennik Teodor Tyron (†306), był legionistą w armii cesarza Maksymiana. W 305 r., kiedy władca rozpoczął swe rządy, Teodor przebywał ze swym garnizonem wojskowym w Amasei w Poncie. Wówczas ukazał się dekret nakazujący wszystkim żołnierzom oddawać cześć rzymskim bóstwom. Teodor stanowczo odmówił. Trybun dał mu czas do namysłu, który święty wykorzystał na podpalenia słynnej w Amasei świątyni „Matki bogów” Kybele. Po tym wydarzeniu natychmiast został aresztowany i poddany najokrutniejszym torturom: głodzono go, męczono, a w końcu skazano na śmierć przez spalenie. Święty sam dobrowolnie wszedł na stos i z modlitwą na ustach zakończył życie.

Pięćdziesiąt lat po męczeńskiej śmierci św. Teodor Tyron ukazał się arcybiskupowi konstantynopolitańskiemu Eudoksjuszowi i wyjawił, że cesarz Julian Odstępca, chcąc sprofanować chrześcijańskie pokarmy w pierwszym tygodniu Wielkiego Postu, rozkazał skrapiać je krwią z pogańskich ofiar. Święty Teodor nakazał arcybiskupowi, aby przestrzegł wiernych, by nie kupowali niczego na bazarach, a jedli tylko gotowaną pszenicę z miodem – koliwo. Na pamiątkę tego wydarzenia Cerkiew co roku obchodzi pamięć tego świętego i dokonywane jest poświęcenie koliwa. Pamięć ta obchodzona jest w sobotę pierwszego tygodnia Wielkiego Postu, a obchody te rozpoczynają się już podczas piątkowej wieczerni i Świętej Liturgii Uprzednio Poświęconych Darów.

Fotografie: Jarosław Charkiewicz