Zostań przyjacielem cerkiew.pl
Wybrana hymnografia święta Podwyższenia Krzyża Pańskiego
przygotował Michał Diemianiuk, 25 września 2019
Tłumaczenie: ks. Henryk Paprocki, za: liturgia.cerkiew.pl
Do: Panie, wołam do Ciebie, dodajemy stichery, ton 6:
Krzyż będąc podwyższanym, pobudza całe stworzenie do wysławiania przeczystych cierpień na nim Podwyższonego. Uśmierciwszy bowiem na nim naszego zabójcę, ożywił uśmierconych, uczynił ich przez doskonałą łaskę pięknymi i godnymi życia na niebiosach, jako Miłosierny. Przeto radując się, wywyższamy imię Jego i wielbimy Jego skrajne upokorzenie.
Krzyż najpobożniej czczony, który radośnie otaczają chóry aniołów, będąc dzisiaj podnoszonym, ruchem Bożej dłoni podnosi wszystkich odrzuconych za pochwycenie zakazanego owocu i stoczonych w śmierć. Przeto my, wierni, całując ciebie sercem i ustami, czerpiemy uświęcenie, wołając: Wywyższajcie Chrystusa, najłaskawszego Boga, i pokutujmy przy Jego Bożym podnóżku
Chwała, i teraz. Ton 2: Przyjdźcie, wszystkie narody, pokłońmy się błogosławionemu drzewu, przez które nastała wieczna prawda. Ten bowiem, który drzewem oszukał Praojca Adama, zostaje oszukany krzyżem. Zrzucony, upada strasznym upadkiem, który gwałtem zawładnął królewskim stworzeniem. Krwią Bożą zmyty zostaje jad węża i zlikwidowane przekleństwo sprawiedliwego osądzenia po osądzeniu Sprawiedliwego przez nieprawy sąd. Należało bowiem drzewem uleczyć drzewo i cierpienia osądzonego zniszczyć cierpieniami Niecierpiętliwego na drzewie. Chwała, Chryste Królu, Twej mądrej ekonomii względem nas, przez którą wszystkich zbawiłeś jako Dobry i Przyjaciel człowieka.
Na litii stichery isomelosy Andrzeja Jerozolimskiego. Ton 1:
Zasadzone na miejscu czaszki drzewo prawdziwego życia, na którym zgotował zbawienie Przedwieczny Król pośrodku ziemi, będąc dzisiaj podnoszonym, uświęca krańce świata i odnawia dom zmartwychwstania. Radują się aniołowie na niebie i weselą się ludzie na ziemi, wołając za Dawidem i mówiąc: Wywyższajcie Pana Boga naszego i kłaniajcie się podnóżkowi nóg Jego, albowiem jest on święty, dający światu wielkie miłosierdzie.
Teofanesa. Ton 2: Boży skarb ukryty w ziemi, krzyż Dawcy życia objawił się na niebiosach pobożnemu cezarowi i na zwycięstwa nad wrogami duchowo wskazywał w napisie. Cesarz zaś radując się z wiarą i miłością Bożą pospieszył ku duchowej kontemplacji, z troską wynosi krzyż z wnętrza ziemi dla zbawienia świata i zbawienia dusz naszych.
Leona cesarza: Ty jesteś moją mocną obroną, trzyczęściowy krzyżu Chrystusa, uświęć mnie Twoją mocą, abym z wiarą i miłością kłaniał się Tobie, i wysławiał Ciebie.
Ton 4: Będziemy dzisiaj klaskać śpiewanej uroczystości i z jaśniejącymi obliczami zawołajmy donośnie językiem: Chrystus ze względu na nas przyjął sąd, oplucie i rany, został ubrany w purpurę i wstąpił na krzyż, co widząc słońce i księżyc skryły swoją światłość, ze strachu zatrzęsła się ziemia i rozdarła na dwoje zasłona świątyni. Ty i teraz uczyń najczcigodniejszy krzyż Twój dla nas stróżem i strażnikiem, i odpędzeniem demonów, abyśmy wszyscy całując go wołali do niego: Zbaw nas, krzyżu, mocą swoją. Oświeć nas światłością swoją, najczcigodniejszy krzyżu, i umocnij nas przez twoje podniesienie, jesteś bowiem nam dany jako światłość i zbawienie dusz naszych.
Stichery na stichownie, ton 5:
Raduj się, życiodajny krzyżu, niezwyciężone zwycięstwo pobożności, bramo raju, wiernych umocnienie, Kościoła ogrodzenie, przez który zostało zniszczone zniszczenie i podeptana władza śmierci, i my zostaliśmy podniesieni z ziemi na niebo, niezwyciężony oręż, przeciwnik biesów, chwała męczenników, jak i zaprawdę sprawiedliwych upiększenie, przystań zbawienia, dający światu wielkie miłosierdzie.
Stichos: Wywyższajcie Pana Boga naszego i kłaniajcie się podnóżkowi nóg Jego, albowiem jest święty.
Raduj się, krzyżu Pański, przez który uwolniona została od klątwy ludzkość, znaku rzeczywistej radości, przepędzający wrogów przy swym podniesieniu, najpobożniej czczona nasza pomocy, władzo królów, mocy sprawiedliwych, piękno kapłanów, wyobrażeniem swoim wybawiający z niebezpieczeństw, berło mocy, którym wszyscy jesteśmy kierowani, oręż pokoju, który z lękiem otaczają aniołowie, Boża chwała Chrystusa, dającego światu wielkie miłosierdzie.
Stichos: Bóg nasz, Król nasz przed wiekami uczynił zbawienie pośrodku ziemi.
Raduj się, przewodniku ślepych, chorych lekarzu, zmartwychwstanie wszystkich umarłych, który podnosisz nas, upadłych w zniszczalność, krzyżu najczcigodniejszy, przez który została rozwiązana klątwa, zakwitła niezniszczalność, zrodzeni z ziemi zostali przebóstwieni i diabeł ostatecznie zrzucony. Widząc ciebie dzisiaj podnoszonego rękoma arcykapłana, wywyższamy Podniesionego na nim i kłaniamy się tobie, czerpiąc wielkie miłosierdzie.
Chwała, i teraz. Jana Mnicha. Ton 8: Chryste, Boże nasz, kłaniamy się dzisiaj, grzeszni, najczcigodniejszemu krzyżowi Twemu, który Mojżesz sobą przedstawiał, gdy Amaleka zrzuciwszy zwyciężył i któremu kłaniać się nakazał Dawid Psalmista, gdy wołał: Kłaniajcie się podnóżkowi nóg Jego i śpiewamy niegodnymi ustami Tobie, który zechciałeś na nim zostać przygwożdżonym, i modlimy się: Panie, uczyń nas z łotrem godnymi królestwa Twego.
Troparion, ton 1: Zbaw, Panie, lud Twój i pobłogosław dziedzictwo Twoje, zwycięstwem prawowiernych nad przeciwnikami obdarzaj i przez Krzyż Twój ochraniaj społeczność Twoją
Katyzma poetycka po polijeleju, ton 8: W raju niegdyś drzewo mnie obnażyło przy zakosztowaniu wrogim, przynosząc śmierć, drzewo zaś krzyża przynoszące ludziom szatę życia, ustawiłeś na ziemi i cały świat napełnił się wszelką radością. Widząc to drzewo podnoszonym, Bogu z wiarą zgodnie zawołajmy, ludzie: Pełen chwały jest dom Twój.
Stichera po Ewangelii, ton 6: Krzyżu Chrystusa, chrześcijan nadziejo, zbłąkanych przewodniku, przystani pozostających w burzach, zwycięstwo na wojnach, umocnienie świata, uleczenie chorych, wskrzeszenie martwych, zmiłuj się nad nami.
Kontakion, ton 4: Podniesiony dobrowolnie na krzyżu Chryste Boże, daj swoje miłosierdzie swemu nabytemu nowemu dziedzictwu, daj ludowi swemu moc zwycięstwa nad wrogami, gdyż ma on moc Twego oręża pokoju, niezwyciężony znak zwycięstwa.
Fotagogikon 1: Krzyż jest strażnikiem całej ziemi, krzyż jest pięknem Kościoła, krzyż jest władzą cesarzy, krzyż opoką wiernych, krzyż chwałą aniołów i raną demonów.
Chwała, i teraz. Fotagogikon 2: Krzyż jest dzisiaj podnoszony i uświęca się świat, albowiem zasiadający z Ojcem i Duchem Świętym wyciągnął na nim ręce. Krzyż przyciągnął cały świat do poznania Ciebie, Chryste. Uczyń mających w Tobie nadzieję godnymi Bożej chwały.
Stichery na adorację krzyża:
Stichery isomelosy, ton 2: Przyjdźcie, wierni, pokłońmy się życiodajnemu drzewu, na którym Chrystus, Król chwały, dobrowolnie rozpostarł ręce i podniósł nas do poprzedniej szczęśliwości, których wróg pochwycił przez zadowolenie i uczynił wygnanymi przez Boga. Przyjdźcie, wierni, pokłońmy się drzewu przez które staliśmy się godnymi skruszyć głowy niewidzialnych wrogów. Przyjdźcie, wszystkie plemiona ludów, uczcijmy w pieśniach krzyż Pański. Raduj się, krzyżu, całkowite wybawienie upadłego Adama. Tobą chlubią się nasi najwierniejsi cesarze, albowiem mocą Twoją potężną upokarzają ludy Izmaela. Całując ciebie z bojaźnią teraz my, chrześcijanie, sławimy przygwożdżonego na tobie Boga, mówiąc: Panie, do niego przygwożdżony, zmiłuj się nad nami jako Dobry i Przyjaciel człowieka.
Ton 5: Przyjdźcie, ludzie, widząc niezwykły cud pokłońmy się przed mocą krzyża, albowiem drzewo w raju zrodziło śmierć, a to zakwitło życiem, mając przygwożdżonego na sobie bezgrzesznego Pana. Otrzymując od Niego niezniszczalność my, wszystkie narody, wołamy: Ty, który zniszczyłeś przez krzyż śmierć i nas wyzwoliłeś, chwała Tobie.
Dzisiaj Władca stworzeń i Pan chwały przygwożdżony został do krzyża i przebity włócznią, żółci i octu zakosztowała słodycz Kościoła, wieniec z cierni zakłada okrywający niebo obłokami, w szatę kpiny odziany zostaje i przyjmuje policzkowanie stworzoną z gliny ręką Ten, który rękoma swoimi stworzył człowieka. Bity jest po plecach odziewający niebo obłokami, oplucie i rany, drwiny i policzkowanie przyjmuje i wszystko znosi dla mnie Wybawiciel mój i Bóg, aby wybawić, jako Miłosierny, świat z oszustwa.
Chwała, i teraz. Dzisiaj niedostępny ze swej natury staje się dla mnie dostępny dla dotyku i cierpi męki wyzwalający mnie z cierpień. Dający światłość ślepym zostaje opluty przez bezbożne usta i wystawia plecy na rany za niewolników. Widząc Go na krzyżu czysta Dziewica i Matka lamentowała: Biada mi, Dziecię moje, cóż Ty czynisz? Ty, piękniejszy od wszystkich ludzi, okazujesz się bez oddechu, bez kształtu, nie mającym ani piękna, ani wyglądu. Biada mi, Światłości moja, nie mogę patrzeć na Ciebie śpiącego, ranię swoje wnętrze i ostry miecz przechodzi przez moje serce. Śpiewam Twoim cierpieniom, kłaniam się miłosierdziu Twemu, wielce cierpliwy Panie, chwała Tobie.
zdjęcie: Adrian Kazimiruk za: orthphoto.net
Do: Panie, wołam do Ciebie, dodajemy stichery, ton 6:
Krzyż będąc podwyższanym, pobudza całe stworzenie do wysławiania przeczystych cierpień na nim Podwyższonego. Uśmierciwszy bowiem na nim naszego zabójcę, ożywił uśmierconych, uczynił ich przez doskonałą łaskę pięknymi i godnymi życia na niebiosach, jako Miłosierny. Przeto radując się, wywyższamy imię Jego i wielbimy Jego skrajne upokorzenie.
Krzyż najpobożniej czczony, który radośnie otaczają chóry aniołów, będąc dzisiaj podnoszonym, ruchem Bożej dłoni podnosi wszystkich odrzuconych za pochwycenie zakazanego owocu i stoczonych w śmierć. Przeto my, wierni, całując ciebie sercem i ustami, czerpiemy uświęcenie, wołając: Wywyższajcie Chrystusa, najłaskawszego Boga, i pokutujmy przy Jego Bożym podnóżku
Chwała, i teraz. Ton 2: Przyjdźcie, wszystkie narody, pokłońmy się błogosławionemu drzewu, przez które nastała wieczna prawda. Ten bowiem, który drzewem oszukał Praojca Adama, zostaje oszukany krzyżem. Zrzucony, upada strasznym upadkiem, który gwałtem zawładnął królewskim stworzeniem. Krwią Bożą zmyty zostaje jad węża i zlikwidowane przekleństwo sprawiedliwego osądzenia po osądzeniu Sprawiedliwego przez nieprawy sąd. Należało bowiem drzewem uleczyć drzewo i cierpienia osądzonego zniszczyć cierpieniami Niecierpiętliwego na drzewie. Chwała, Chryste Królu, Twej mądrej ekonomii względem nas, przez którą wszystkich zbawiłeś jako Dobry i Przyjaciel człowieka.
Na litii stichery isomelosy Andrzeja Jerozolimskiego. Ton 1:
Zasadzone na miejscu czaszki drzewo prawdziwego życia, na którym zgotował zbawienie Przedwieczny Król pośrodku ziemi, będąc dzisiaj podnoszonym, uświęca krańce świata i odnawia dom zmartwychwstania. Radują się aniołowie na niebie i weselą się ludzie na ziemi, wołając za Dawidem i mówiąc: Wywyższajcie Pana Boga naszego i kłaniajcie się podnóżkowi nóg Jego, albowiem jest on święty, dający światu wielkie miłosierdzie.
Teofanesa. Ton 2: Boży skarb ukryty w ziemi, krzyż Dawcy życia objawił się na niebiosach pobożnemu cezarowi i na zwycięstwa nad wrogami duchowo wskazywał w napisie. Cesarz zaś radując się z wiarą i miłością Bożą pospieszył ku duchowej kontemplacji, z troską wynosi krzyż z wnętrza ziemi dla zbawienia świata i zbawienia dusz naszych.
Leona cesarza: Ty jesteś moją mocną obroną, trzyczęściowy krzyżu Chrystusa, uświęć mnie Twoją mocą, abym z wiarą i miłością kłaniał się Tobie, i wysławiał Ciebie.
Ton 4: Będziemy dzisiaj klaskać śpiewanej uroczystości i z jaśniejącymi obliczami zawołajmy donośnie językiem: Chrystus ze względu na nas przyjął sąd, oplucie i rany, został ubrany w purpurę i wstąpił na krzyż, co widząc słońce i księżyc skryły swoją światłość, ze strachu zatrzęsła się ziemia i rozdarła na dwoje zasłona świątyni. Ty i teraz uczyń najczcigodniejszy krzyż Twój dla nas stróżem i strażnikiem, i odpędzeniem demonów, abyśmy wszyscy całując go wołali do niego: Zbaw nas, krzyżu, mocą swoją. Oświeć nas światłością swoją, najczcigodniejszy krzyżu, i umocnij nas przez twoje podniesienie, jesteś bowiem nam dany jako światłość i zbawienie dusz naszych.
Stichery na stichownie, ton 5:
Raduj się, życiodajny krzyżu, niezwyciężone zwycięstwo pobożności, bramo raju, wiernych umocnienie, Kościoła ogrodzenie, przez który zostało zniszczone zniszczenie i podeptana władza śmierci, i my zostaliśmy podniesieni z ziemi na niebo, niezwyciężony oręż, przeciwnik biesów, chwała męczenników, jak i zaprawdę sprawiedliwych upiększenie, przystań zbawienia, dający światu wielkie miłosierdzie.
Stichos: Wywyższajcie Pana Boga naszego i kłaniajcie się podnóżkowi nóg Jego, albowiem jest święty.
Raduj się, krzyżu Pański, przez który uwolniona została od klątwy ludzkość, znaku rzeczywistej radości, przepędzający wrogów przy swym podniesieniu, najpobożniej czczona nasza pomocy, władzo królów, mocy sprawiedliwych, piękno kapłanów, wyobrażeniem swoim wybawiający z niebezpieczeństw, berło mocy, którym wszyscy jesteśmy kierowani, oręż pokoju, który z lękiem otaczają aniołowie, Boża chwała Chrystusa, dającego światu wielkie miłosierdzie.
Stichos: Bóg nasz, Król nasz przed wiekami uczynił zbawienie pośrodku ziemi.
Raduj się, przewodniku ślepych, chorych lekarzu, zmartwychwstanie wszystkich umarłych, który podnosisz nas, upadłych w zniszczalność, krzyżu najczcigodniejszy, przez który została rozwiązana klątwa, zakwitła niezniszczalność, zrodzeni z ziemi zostali przebóstwieni i diabeł ostatecznie zrzucony. Widząc ciebie dzisiaj podnoszonego rękoma arcykapłana, wywyższamy Podniesionego na nim i kłaniamy się tobie, czerpiąc wielkie miłosierdzie.
Chwała, i teraz. Jana Mnicha. Ton 8: Chryste, Boże nasz, kłaniamy się dzisiaj, grzeszni, najczcigodniejszemu krzyżowi Twemu, który Mojżesz sobą przedstawiał, gdy Amaleka zrzuciwszy zwyciężył i któremu kłaniać się nakazał Dawid Psalmista, gdy wołał: Kłaniajcie się podnóżkowi nóg Jego i śpiewamy niegodnymi ustami Tobie, który zechciałeś na nim zostać przygwożdżonym, i modlimy się: Panie, uczyń nas z łotrem godnymi królestwa Twego.
Troparion, ton 1: Zbaw, Panie, lud Twój i pobłogosław dziedzictwo Twoje, zwycięstwem prawowiernych nad przeciwnikami obdarzaj i przez Krzyż Twój ochraniaj społeczność Twoją
Katyzma poetycka po polijeleju, ton 8: W raju niegdyś drzewo mnie obnażyło przy zakosztowaniu wrogim, przynosząc śmierć, drzewo zaś krzyża przynoszące ludziom szatę życia, ustawiłeś na ziemi i cały świat napełnił się wszelką radością. Widząc to drzewo podnoszonym, Bogu z wiarą zgodnie zawołajmy, ludzie: Pełen chwały jest dom Twój.
Stichera po Ewangelii, ton 6: Krzyżu Chrystusa, chrześcijan nadziejo, zbłąkanych przewodniku, przystani pozostających w burzach, zwycięstwo na wojnach, umocnienie świata, uleczenie chorych, wskrzeszenie martwych, zmiłuj się nad nami.
Kontakion, ton 4: Podniesiony dobrowolnie na krzyżu Chryste Boże, daj swoje miłosierdzie swemu nabytemu nowemu dziedzictwu, daj ludowi swemu moc zwycięstwa nad wrogami, gdyż ma on moc Twego oręża pokoju, niezwyciężony znak zwycięstwa.
Fotagogikon 1: Krzyż jest strażnikiem całej ziemi, krzyż jest pięknem Kościoła, krzyż jest władzą cesarzy, krzyż opoką wiernych, krzyż chwałą aniołów i raną demonów.
Chwała, i teraz. Fotagogikon 2: Krzyż jest dzisiaj podnoszony i uświęca się świat, albowiem zasiadający z Ojcem i Duchem Świętym wyciągnął na nim ręce. Krzyż przyciągnął cały świat do poznania Ciebie, Chryste. Uczyń mających w Tobie nadzieję godnymi Bożej chwały.
Stichery na adorację krzyża:
Stichery isomelosy, ton 2: Przyjdźcie, wierni, pokłońmy się życiodajnemu drzewu, na którym Chrystus, Król chwały, dobrowolnie rozpostarł ręce i podniósł nas do poprzedniej szczęśliwości, których wróg pochwycił przez zadowolenie i uczynił wygnanymi przez Boga. Przyjdźcie, wierni, pokłońmy się drzewu przez które staliśmy się godnymi skruszyć głowy niewidzialnych wrogów. Przyjdźcie, wszystkie plemiona ludów, uczcijmy w pieśniach krzyż Pański. Raduj się, krzyżu, całkowite wybawienie upadłego Adama. Tobą chlubią się nasi najwierniejsi cesarze, albowiem mocą Twoją potężną upokarzają ludy Izmaela. Całując ciebie z bojaźnią teraz my, chrześcijanie, sławimy przygwożdżonego na tobie Boga, mówiąc: Panie, do niego przygwożdżony, zmiłuj się nad nami jako Dobry i Przyjaciel człowieka.
Ton 5: Przyjdźcie, ludzie, widząc niezwykły cud pokłońmy się przed mocą krzyża, albowiem drzewo w raju zrodziło śmierć, a to zakwitło życiem, mając przygwożdżonego na sobie bezgrzesznego Pana. Otrzymując od Niego niezniszczalność my, wszystkie narody, wołamy: Ty, który zniszczyłeś przez krzyż śmierć i nas wyzwoliłeś, chwała Tobie.
Dzisiaj Władca stworzeń i Pan chwały przygwożdżony został do krzyża i przebity włócznią, żółci i octu zakosztowała słodycz Kościoła, wieniec z cierni zakłada okrywający niebo obłokami, w szatę kpiny odziany zostaje i przyjmuje policzkowanie stworzoną z gliny ręką Ten, który rękoma swoimi stworzył człowieka. Bity jest po plecach odziewający niebo obłokami, oplucie i rany, drwiny i policzkowanie przyjmuje i wszystko znosi dla mnie Wybawiciel mój i Bóg, aby wybawić, jako Miłosierny, świat z oszustwa.
Chwała, i teraz. Dzisiaj niedostępny ze swej natury staje się dla mnie dostępny dla dotyku i cierpi męki wyzwalający mnie z cierpień. Dający światłość ślepym zostaje opluty przez bezbożne usta i wystawia plecy na rany za niewolników. Widząc Go na krzyżu czysta Dziewica i Matka lamentowała: Biada mi, Dziecię moje, cóż Ty czynisz? Ty, piękniejszy od wszystkich ludzi, okazujesz się bez oddechu, bez kształtu, nie mającym ani piękna, ani wyglądu. Biada mi, Światłości moja, nie mogę patrzeć na Ciebie śpiącego, ranię swoje wnętrze i ostry miecz przechodzi przez moje serce. Śpiewam Twoim cierpieniom, kłaniam się miłosierdziu Twemu, wielce cierpliwy Panie, chwała Tobie.
zdjęcie: Adrian Kazimiruk za: orthphoto.net