polska: Remont cerkwi pw. Św. Archanioła Michała w Wysowej Zdroju

Remont cerkwi pw. Św. Archanioła Michała w Wysowej Zdroju

o. Maksym, 01 marca 2019

W lutym bieżącego roku, w ramach projektu „Wschodniosłowiańskie dziedzictwo kulturowe - konserwacja, renowacja, digitalizacja drewnianych cerkwi i ich wyposażenia w Małopolsce, na Podkarpaciu, Lubelszczyźnie i Podlasiu”, dofinansowanego ze środków Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020, rozpoczęto remont zabytkowej, prawosławnej świątyni pw. Św. Archanioła Michała w Wysowej Zdroju. Swoim zakresem obejmuje on przywrócenie pierwotnego wyglądu zewnętrznego świątyni poprzez położenie gontu na elewacji zewnętrznej, rekonstrukcję i odnowienie stolarki okiennej, rekonstrukcję i odnowienie podłogi, rekonstrukcję i konserwację polichromii, wymianę podłogi, wymianę instalacji elektrycznej, rekonstrukcję schodów i bramy wejściowej oraz zagospodarowanie terenu wokół obiektu.

Sama cerkiew została wybudowana w 1779 r. Często opisywana jest jako „była cerkiew grekokatolicka” (unicka), jednak stwierdzenie to mylnie sugeruje, że wybudowali ją unici, a prawosławni tylko ją w XX wieku przejęli. Ze źródeł historycznych wiemy, iż wieś Wysowa powstała w II poł. XIV wieku jako osada na prawach wołoskich. Faktem ogólnie znanym i nie podlegającym dyskusji jest praktyka budowy cerkwi w każdej osadzie tego typu. Od razu była to świątynia prawosławna, ponieważ obrządku unickiego (potocznie zwanym grekokatolickim) jeszcze nie było; powstał on dopiero na synodzie brzeskim w 1596 r., zaś na tych ziemiach zaistniał on dopiero po roku 1692. Nie jest więc rzeczą możliwą, by pierwotna cerkiew nie była prawosławną. Przestała nią być dopiero z końcem XVII wieku, gdy wprowadzono na ziemiach dzisiejszej Łemkowszczyzny postanowienia unii brzeskiej. W 1771 r. została ona spalona przez skrajnie niechętnie nastawionych do prawosławia Konfederatów Barskich. W 1779 r. wybudowano nową świątynię, którą z biegiem lat rozbudowano (1874 r., oraz 1910-1913 r.) i ozdobiono polichromią (1912-1913 r.). Cerkiew pozostawała unicką do wygnania Łemków podczas „Akcji Wisła” w 1947 r. W latach 1947-1956 nie była użytkowana, ponieważ zamieniono ją na skład materiałów budowlanych i nawozów sztucznych. W 1958 r. restytuowano Parafię Prawosławną i do dnia dzisiejszego świątynia służy wiernym Cerkwi Prawosławnej. Na dzień dzisiejszy parafia funkcjonuje przy Prawosławnym Męskim Domu Zakonnym pw. Opieki Matki Bożej w Wysowej Zdroju i liczy ok. 30-stu osób.

W związku z tym, iż remont świątyni opiewa na kwotę ponad 1 miliona złotych, a parafia musi zapewnić wkład własny, który przewyższa jej możliwości finansowe, uchwałą Soboru Biskupów PAKP, w miesiącu marcu wyznaczono ogólnometropolitalną kolektę na planowany remont. Proboszcz i wierni zwracają się z gorącą prośbą do osób dobrej woli o ofiary i wsparcie w ich działaniu, ponieważ tylko w ten sposób uda się przywrócić dawny wygląd i blask świątyni.

Ofiary można przesłać na konto:
Prawosławny Męski Dom Zakonny w Wysowej Zdroju
07 8627 0001 2002 3009 6668 0001


Za wszelkie wsparcie serdecznie dziękujemy!