Zostań przyjacielem cerkiew.pl
Sobór 2016: Autonomia i sposób jej ogłaszania
Katarzyna Jaworowska, 20 lutego 2016
W dniach 16-27 czerwca br. na Krecie odbędzie się Wszechprawosławny Sobór. Kancelaria Metropolity opublikowała projekty dokumentów, które zgodnie z decyzją Zebrania Zwierzchników Lokalnych Cerkwi Prawosławnych w Chambesy (21-28.I.2016 r.) będą podstawą do prac Soboru. Poniżej prezentujemy pierwszy z nich dotyczący Autonomii i sposobu jej ogłaszania.
Decyzja Piątej Wszechprawosławnej Konferencji Przedsoborowej Chambésy-Genewa, 10-17 października 2015 roku. Opublikowano zgodnie z decyzją Synaksy Zwierzchników Cerkwi Prawosławnych. Chambésy-Genewa, 21-28 stycznia 2016 roku.
Piąta Wszechprawosławna Konferencja Przedsoborowa, pracując na bazie tekstu, który został opracowany i przyjęty przez Międzyprawosławną Komisję Przygotowawczą, obradującą w dniach 9-17 grudnia 2009 r. w Chambésy „Autonomia i sposób jej ogłaszania”, przeanalizowała eklezjologiczne, kanoniczne i pasterskie aspekty instytucji autonomii i poszukiwała jednogłośnego wyrażenia ogólnoprawosławnego stanowiska, dotyczącego tego tematu.
Zagadnienia, którymi zajmowała się V Wszechprawosławna Konferencja Przedsoborowa i które wyłaniają się z tematu tekstu wyżej wspomnianej Międzyprawosławnej Komisji Przygotowawczej, dotyczą:
a) pojęcia, treści i różnych form instytucji autonomii;
b) warunków wstępnych, na podstawie których jakaś Cerkiew lokalna może poprosić o autonomię Cerkiew autokefaliczną, której podlega;
c) wyłącznych kompetencji Cerkwi autokefalicznej do inicjowania i finalizowania procedury udzielenia autonomii dla części swojej kanonicznej jurysdykcji, przy czym na terytorium prawosławnej diaspory Cerkwie autonomiczne nie są ustanawiane;
d) konsekwencji tego aktu eklezjalnego w relacjach Cerkwi ogłoszonej jako autonomiczna, zarówno z Cerkwią autokefaliczną, do której się odnosi, jak i z innymi autokefalicznymi Cerkwiami prawosławnymi.
1. Instytucja autonomii wyraża w sposób kanoniczny status relatywnej lub częściowej niezależności konkretnej cerkiewnej części od Cerkwi autokefalicznej, do której się odnosi.
a) Przy zastosowaniu tej instytucji w praktyce cerkiewnej zostały uformowane różne poziomy relacji Cerkwi autonomicznej z Cerkwią autokefaliczną, do której się ona odnosi.
b) Wybór Zwierzchnika Cerkwi autonomicznej jest zatwierdzany lub przeprowadzany przez kompetentny organ cerkiewny Cerkwi autokefalicznej, której Zwierzchnik jest wspominany [podczas św. Liturgii – przyp. tłum.] przez niego [tzn. przez Zwierzchnika Cerkwi autonomicznej – przyp. tłum.] i do którego się on kanonicznie odnosi.
c) W funkcjonowaniu instytucji autonomii istnieją różne formy jej zastosowania w praktyce cerkiewnej, określane stopniem zależności Cerkwi autonomicznej od autokefalicznej.
d) W niektórych formach autonomii stopień zależności Cerkwi autonomicznej wyraża się również poprzez uczestnictwo Zwierzchnika tej Cerkwi w Synodzie Cerkwi autokefalicznej.
2. Inicjowanie i zakończenie procedury nadawania autonomii części kanonicznej jurysdykcji Cerkwi autokefalicznej należy do kanonicznej kompetencji tej Cerkwi, do której odnosi się Cerkiew ogłaszana autonomiczną. Wobec tego:
a) Jeśli Cerkiew lokalna, która prosi o nadanie autonomii, spełnia niezbędne cerkiewne i pasterskie warunki wstępne, wtedy przedkłada stosowną prośbę Cerkwi autokefalicznej, do której się odnosi, wyjaśniając też poważne przyczyny, które pobudziły ją do przedłożenia takiej prośby.
b) Cerkiew autokefaliczna, przyjmując jej prośbę, ocenia na synodzie warunki wstępne i przyczyny przedłożenia takiej prośby oraz podejmuje decyzję o nadaniu, lub nie, autonomii. W przypadku decyzji pozytywnej, wydaje odpowiedni Tomos, który określa granice geograficzne Cerkwi autonomicznej i jej relacje z Cerkwią autokefaliczną, do której się odnosi, zgodnie z ustanowionymi kryteriami tradycji cerkiewnej.
c) Zwierzchnik Cerkwi autokefalicznej powiadamia Patriarchat Ekumeniczny i pozostałe Cerkwie autokefaliczne o ogłoszeniu Cerkwi autonomiczną.
d) Cerkiew autonomiczna uczestniczy w relacjach międzyprawosławnych, międzychrześcijańskich i międzyreligijnych poprzez Cerkiew autokefaliczną, od której otrzymała autonomię.
e) Każda Cerkiew autokefaliczna może nadawać status autonomii wyłącznie w granicach swego kanonicznego obszaru geograficznego. Na terytorium prawosławnej diaspory Cerkwie autonomiczne nie są ustanawiane, lecz jedynie wskutek ogólnoprawosławnej zgody, zapewnianej przez patriarchę ekumenicznego, zgodnie z ogólnoprawosławną procedurą.
f) W przypadku udzielenia statusu autonomii temu samemu obszarowi cerkiewnemu przez dwie Cerkwie autokefaliczne i w konsekwencji tego, w przypadku pojawienia się wątpliwości w odniesieniu do obydwu autonomii, zainteresowane strony wspólnie lub osobno zwracają się do patriarchy ekumenicznego, aby ten znalazł kanoniczne rozwiązanie tej kwestii zgodnie z ogólnoprawosławną procedurą.
3. Skutki, wypływające z ogłoszenia autonomii i dotyczące Cerkwi autonomicznej oraz jej relacji z Cerkwią autokefaliczną, są następujące:
a) Zwierzchnik Cerkwi autonomicznej wspomina [podczas św. Liturgii – przyp. tłum.]
wyłącznie imię Zwierzchnika Cerkwi autokefalicznej.
b) Imię Zwierzchnika Cerkwi autonomicznej nie jest wpisywane do dyptychów.
c) Cerkiew autonomiczna otrzymuje świętą mirrę od Cerkwi autokefalicznej.
d) Biskupi Cerkwi autonomicznej są wybierani i ustanawiani przez kompetentny organ tej Cerkwi. W przypadku, jeśli jest to dla tej Cerkwi całkowicie niemożliwe, wówczas otrzymuje pomoc od Cerkwi autokefalicznej, do której się odnosi.
Chambésy-Genewa, 15 października 2015 roku
za: orthodox.pl
Decyzja Piątej Wszechprawosławnej Konferencji Przedsoborowej Chambésy-Genewa, 10-17 października 2015 roku. Opublikowano zgodnie z decyzją Synaksy Zwierzchników Cerkwi Prawosławnych. Chambésy-Genewa, 21-28 stycznia 2016 roku.
Piąta Wszechprawosławna Konferencja Przedsoborowa, pracując na bazie tekstu, który został opracowany i przyjęty przez Międzyprawosławną Komisję Przygotowawczą, obradującą w dniach 9-17 grudnia 2009 r. w Chambésy „Autonomia i sposób jej ogłaszania”, przeanalizowała eklezjologiczne, kanoniczne i pasterskie aspekty instytucji autonomii i poszukiwała jednogłośnego wyrażenia ogólnoprawosławnego stanowiska, dotyczącego tego tematu.
Zagadnienia, którymi zajmowała się V Wszechprawosławna Konferencja Przedsoborowa i które wyłaniają się z tematu tekstu wyżej wspomnianej Międzyprawosławnej Komisji Przygotowawczej, dotyczą:
a) pojęcia, treści i różnych form instytucji autonomii;
b) warunków wstępnych, na podstawie których jakaś Cerkiew lokalna może poprosić o autonomię Cerkiew autokefaliczną, której podlega;
c) wyłącznych kompetencji Cerkwi autokefalicznej do inicjowania i finalizowania procedury udzielenia autonomii dla części swojej kanonicznej jurysdykcji, przy czym na terytorium prawosławnej diaspory Cerkwie autonomiczne nie są ustanawiane;
d) konsekwencji tego aktu eklezjalnego w relacjach Cerkwi ogłoszonej jako autonomiczna, zarówno z Cerkwią autokefaliczną, do której się odnosi, jak i z innymi autokefalicznymi Cerkwiami prawosławnymi.
1. Instytucja autonomii wyraża w sposób kanoniczny status relatywnej lub częściowej niezależności konkretnej cerkiewnej części od Cerkwi autokefalicznej, do której się odnosi.
a) Przy zastosowaniu tej instytucji w praktyce cerkiewnej zostały uformowane różne poziomy relacji Cerkwi autonomicznej z Cerkwią autokefaliczną, do której się ona odnosi.
b) Wybór Zwierzchnika Cerkwi autonomicznej jest zatwierdzany lub przeprowadzany przez kompetentny organ cerkiewny Cerkwi autokefalicznej, której Zwierzchnik jest wspominany [podczas św. Liturgii – przyp. tłum.] przez niego [tzn. przez Zwierzchnika Cerkwi autonomicznej – przyp. tłum.] i do którego się on kanonicznie odnosi.
c) W funkcjonowaniu instytucji autonomii istnieją różne formy jej zastosowania w praktyce cerkiewnej, określane stopniem zależności Cerkwi autonomicznej od autokefalicznej.
d) W niektórych formach autonomii stopień zależności Cerkwi autonomicznej wyraża się również poprzez uczestnictwo Zwierzchnika tej Cerkwi w Synodzie Cerkwi autokefalicznej.
2. Inicjowanie i zakończenie procedury nadawania autonomii części kanonicznej jurysdykcji Cerkwi autokefalicznej należy do kanonicznej kompetencji tej Cerkwi, do której odnosi się Cerkiew ogłaszana autonomiczną. Wobec tego:
a) Jeśli Cerkiew lokalna, która prosi o nadanie autonomii, spełnia niezbędne cerkiewne i pasterskie warunki wstępne, wtedy przedkłada stosowną prośbę Cerkwi autokefalicznej, do której się odnosi, wyjaśniając też poważne przyczyny, które pobudziły ją do przedłożenia takiej prośby.
b) Cerkiew autokefaliczna, przyjmując jej prośbę, ocenia na synodzie warunki wstępne i przyczyny przedłożenia takiej prośby oraz podejmuje decyzję o nadaniu, lub nie, autonomii. W przypadku decyzji pozytywnej, wydaje odpowiedni Tomos, który określa granice geograficzne Cerkwi autonomicznej i jej relacje z Cerkwią autokefaliczną, do której się odnosi, zgodnie z ustanowionymi kryteriami tradycji cerkiewnej.
c) Zwierzchnik Cerkwi autokefalicznej powiadamia Patriarchat Ekumeniczny i pozostałe Cerkwie autokefaliczne o ogłoszeniu Cerkwi autonomiczną.
d) Cerkiew autonomiczna uczestniczy w relacjach międzyprawosławnych, międzychrześcijańskich i międzyreligijnych poprzez Cerkiew autokefaliczną, od której otrzymała autonomię.
e) Każda Cerkiew autokefaliczna może nadawać status autonomii wyłącznie w granicach swego kanonicznego obszaru geograficznego. Na terytorium prawosławnej diaspory Cerkwie autonomiczne nie są ustanawiane, lecz jedynie wskutek ogólnoprawosławnej zgody, zapewnianej przez patriarchę ekumenicznego, zgodnie z ogólnoprawosławną procedurą.
f) W przypadku udzielenia statusu autonomii temu samemu obszarowi cerkiewnemu przez dwie Cerkwie autokefaliczne i w konsekwencji tego, w przypadku pojawienia się wątpliwości w odniesieniu do obydwu autonomii, zainteresowane strony wspólnie lub osobno zwracają się do patriarchy ekumenicznego, aby ten znalazł kanoniczne rozwiązanie tej kwestii zgodnie z ogólnoprawosławną procedurą.
3. Skutki, wypływające z ogłoszenia autonomii i dotyczące Cerkwi autonomicznej oraz jej relacji z Cerkwią autokefaliczną, są następujące:
a) Zwierzchnik Cerkwi autonomicznej wspomina [podczas św. Liturgii – przyp. tłum.]
wyłącznie imię Zwierzchnika Cerkwi autokefalicznej.
b) Imię Zwierzchnika Cerkwi autonomicznej nie jest wpisywane do dyptychów.
c) Cerkiew autonomiczna otrzymuje świętą mirrę od Cerkwi autokefalicznej.
d) Biskupi Cerkwi autonomicznej są wybierani i ustanawiani przez kompetentny organ tej Cerkwi. W przypadku, jeśli jest to dla tej Cerkwi całkowicie niemożliwe, wówczas otrzymuje pomoc od Cerkwi autokefalicznej, do której się odnosi.
Chambésy-Genewa, 15 października 2015 roku
za: orthodox.pl