polska: W Lublinie odkryto fundamenty soboru

W Lublinie odkryto fundamenty soboru

opr. Katarzyna Draniewicz, 22 kwietnia 2016

We wtorek podczas prac operator jednej z koparek natknął się na fundamenty istniejącej tu na przełomie XIX i XX wieku cerkwi prawosławnej. Odsłonięty został niewielki fragment soboru. Dobrze widoczny jest już zarys fundamentów wieży, dużo słabiej zachowały się ściany samej świątyni, które będą zinwentaryzowane i zabezpieczone na wypadek, gdyby ktoś w przyszłości chciał je odsłonić.

Oprócz fundamentów soboru ekipa archeologów znalazła też rozsypisko kamiennego muru z okresu nowożytnego, które jest być może pozostałością po zabudowaniach istniejących tu jeszcze przed świątynią prawosławną. Kolejną niespodzianką było znalezienie pojedynczego pochówku, który także pochodzi z okresu wcześniejszego lub jest pozostałością cmentarza, który istniał obok kościoła Bonifatrów rozebranego na początku XIX wieku. To może być dopiero początek fascynujących znalezisk, ponieważ remont rozpoczął się niedawno (7 kwietnia).

Sobór Podwyższenia Krzyża Pańskiego był główną świątynią prawosławną w mieście był jedną z pozostałości po carskim Lublinie. Zaprojektował ją generał Władimir Chlebnikow. W 1872 roku wydano zgodę na jej budowę, a rok później uroczyście położono kamień węgielny. Już w 1876 roku przeprowadzono tam pierwsze nabożeństwo. Sobór wzniesiono z cegły i kamienia, a całą świątynie otaczał ogrodzony plac obsadzony dębami. Elewacje pomalowane były na biało, a kopuły miały kolor zielony. Na każdej był wyzłocony prawosławny krzyż. Wieża cerkwi miała 43 metry wysokości, dzięki temu obiekt widoczny był z daleka. Budynek był utrzymany w stylu bizantyjsko-rosyjskim. Niewiele wiadomo o wewnętrznym wyglądzie świątyni ani o jej wyposażeniu. Jedyna fotografia przedstawiającą wystrój cerkwi widoczna jest na pocztówce z około 1915 roku. Ikonostas soboru zamówiono w moskiewskim zakładzie Iwana Kartaszowa, gdzie wykonano prawdopodobnie jego konstrukcję. Sobór w 1916 r. przejął rzymskokatolicki ordynariat wojskowy armii austro-węgierskiej z siedzibą w Wiedniu.

Rada Miejska w Lublinie w 1923 roku po wielu dyskusjach podjęła decyzję o zniszczeniu soboru. Rozbiórkę rozpoczęto w kwietniu 1924 roku, a ukończono rok później. Materiały budowlane uzyskane podczas rozbiórki świątyni przeznaczono na budowę Domu Żołnierza przy ulicy Żwirki i Wigury.

Na podstawie: www.lublin.wyborcza.pl
Fot. za: www.wikipedia.org