polska: Wiosenne spotkania z cyklu „Supraskie Środy”

Wiosenne spotkania z cyklu „Supraskie Środy”

Sławomir Kiryluk, 29 maja 2018

Cztery tematy o świętych, cudownych ikonach, chrześcijańskich obrzędach oraz pielgrzymowaniu do miejsc, gdzie prawosławni dają świadectwo czystej i głębokiej wiary, poruszane były w ramach „Supraskich Śród” w okresie Pięćdziesiątnicy. Spotkania utrzymywały w paschalnej radości, zachęcały do dyskusji i refleksji. Gromadziły parafian, pielgrzymów z innych miast i wszystkie inne osoby zainteresowane Prawosławiem.

Wiosenny cykl rozpoczął wykład „Święci patroni Cerkwi Białoruskiej”, który wygłosił prof. Antoni Mironowicz. Profesor przybliżał postaci tych, którzy wprowadzali chrześcijaństwo, a także swoją postawą umacniali, chronili i bronili czystości wiary oraz rozszerzali ją na obszary mniej schrystianizowane. Można było bliżej poznać życiorysy i rozwój czci świętych wywodzących się tak ważnych ośrodków jak: Połock, Turów czy ziemia Smoleńska, Słucka i Brzeska. Profesor mówił o świętych znanych, jak np.: św. Efrozyna Połocka (nazywana matką ziemi białoruskiej), św. Cyryl (białoruski Złotousty, ojciec duchowy patron narodu białoruskiego) czy św. Zofia Słucka (symbol walki za Prawosławie) ale także mniej znani, jak np. św. Marcin Turowski - prosty mnich, kucharz. Było to piękne wystąpienie, pokazujące jak wielki i dziwny jest Bóg w swoich świętych.

Drugi wykład – „Cudowne ikony na Podlasiu” – należał do ikonografa Jana Grigoruka. Był to szereg opowieści przeplatanych prezentacją istniejących zdjęć i reprodukcjami zaginionych obrazów. Opowiadania dotyczyły zarówno ikon najstarszych i popularnych, jak również tych znanych tylko na poszczególnych parafiach. Dowiedzieć się można było kto i w jaki sposób fundował poszczególne ikony do świątyń, jak później one chroniły siebie i ludność oraz jak cudem unikały zniszczenia. Zebrani dowiedzieli się, gdzie na Podlasiu znajduje się najstarsza ikona oraz najstarsza świątynia „pierwsza matka supraskiej obronnej cerkwi Zwiastowania”. Jak w XVI wieku z serca prawosławia - Monasteru w Supraślu przepisywano supraską ikonę Matki Bożej, by jej kopie mogły się znaleźć w filii monasteru w Kuźnicy Białostockiej czy w sanktuarium w Hodyszewie. Był to pasjonujący wykład, ale także pełen westchnień, gdyż burzliwe losy tych terenów, wojny światowe i bieżeństwo doprowadziły do tego, że obecnie na Podlasiu znajduje się tylko część ikon-świadectw 1000-letniego przebywania Prawosławia na tym terenie.

Trzeci wykład pt. „Pogańskie zwyczaje w chrześcijaństwie” wygłosił o. Sylwester Klebus, wikariusz w białostockiej parafii Św. Ducha. Podzielił się swoją stale zgłębianą w tym temacie wiedzą dotyczącą zwyczajów w Polsce i za granicą. Przestrzegł zebranych przed pogańskimi zwyczajami i wytłumaczył, jak święci jeszcze z pierwszych wieków w miejsce cyklicznych wydarzeń pogańskich wprowadzali i przeobrażali je w święta chrześcijańskie. Był to ciekawy wykład, który porwał wszystkich do dyskusji i refleksji.

Czwarty wykład – „Kosowo i Metochia oczami pielgrzyma” należał do o. Michała Czykwina z białostockiej parafii św. Jana Teologa na Bacieczkach. Ojciec Michał opowiedział, jak było kiedyś, a jak jest teraz w kolebce serbskiej duchowości ważnej dla całego prawosławnego świata. W samej Metochii było kiedyś kilka tysięcy monasterów oraz skitów i do dziś zachowały się świątynie, w których od XII wieku codziennie celebrowane są nabożeństwa, a na ich ścianach widnieją XI-wieczne freski. Monastery są tam prężne, intelektualnie działające w całej Serbii. Rozbrzmiewa w nich wyjątkowy śpiew, a posługę niosą nietuzinkowe postaci mnichów.

W ostatnich latach zamieszkujący tam naród zaznał ekstremalnego prześladowania, eksterminacji, walki o życie i byt. Dziś żyjąc w bardzo trudnych warunkach, jak w getcie, nie zostawia jednak wielowiekowych ognisk, miejsc swoich przodków, lecz pielęgnuje wiarę, tradycję i język. Cieszy się, ze przyjechałeś, a jego radość i dobry nastrój udziela się wszystkim. Dla przyjezdnych, żyjących beztrosko, na pierwszy rzut oka bez zagrożenia, jest to szok. Swego rodzaju szoku doznali też słuchacze wykładu. Podobnie jak pielgrzymi, wracali tego dnia z „supraskiej środy” z wieloma przeżyciami, bardzo pożytecznymi dla duszy. Intelektualnie i duchowo wzbogaceni doświadczeniem życia ludzi, którzy doznali prawdziwych prześladowań, a mimo to objawia się u nich optymizm, pełne nadziei perspektywiczne myślenie i realna prawosławna wiara w zmartwychwstanie.

Cykl teologiczno–duchowych spotkań w Monasterze Zwiastowania Przenajświętszej Bogarodzicy w Supraślu organizowany jest już od ponad pół roku. Spotkania odbywają się bezpośrednio po akatyście przed Supraską Ikoną Bogarodzicy. Wykłady cieszą się rosnącym zainteresowaniem także po stronie Radia Orthodoxia i TVP (U źródeł wiary). Na najbliższe środy planowane są spotkania dotyczące prawosławnej nauki o Matce Bożej, Eucharystii oraz rodzinie i współczesnych problemach w wychowaniu dzieci.

Fot. Autor