publicystyka: Synaksarion Piątku Paschalnego Tygodnia. Poświęcenie świątyni zwanej "Życiodajne Źródło"

Synaksarion Piątku Paschalnego Tygodnia. Poświęcenie świątyni zwanej "Życiodajne Źródło"

tłum. ks. Henryk Paprocki , 11 kwietnia 2018

W piątek świetlistego Tygodnia Paschalnego świętujemy poświęcenie świątyni Najświętszej Bogurodzicy, zwanej Życiodajne Źródło.

Wspominamy poza tym wielkie i nadprzyrodzone cuda, jakich dokonała w tej świątyni sama Matka Boża.

Po raz pierwszy świątynia ta została zbudowana przez cesarza Leona Wielkiego [1], który nazywał się Makellos. Miał on współczujący charakter i dlatego był człowiekiem dobrym i bardzo litościwym, będąc przed swym wstąpieniem na tron człowiekiem z ludu. Pewnego razu znalazł się on na miejscu, gdzie później zbudowano świątynię, i spotkał tam kalekę, który stracił wzrok, więc poprowadził go za rękę. Gdy znaleźli się na tym miejscu, ślepiec dręczony pragnieniem poprosił Leona, żeby odświeżył go świeżą wodą. Leon zaszedł w głąb lasu, bowiem miejsce porosło różnymi drzewami i gęstymi krzakami, i zaczął poszukiwać wody, a gdy jej nie znalazł, to zasmucony zaczął
wracać. W powrotnej drodze usłyszał głos, dosłownie z nieba, który powiedział: Nie powinieneś się smucić, Leonie, bo woda jest obok. Zawrócił więc i znowu szukał, a gdy był już bardzo zmęczony, znowu usłyszał głos podobny do pierwszego: Cesarzu Leonie, zagłęb się w gęstwinę leśną i nabrawszy swoimi rękoma mętnej wody, zaspokój pragnienie ślepca. Namaść jego niewidome oczy, a wtedy dowiesz się, kim Ja jestem, od dawna mieszkająca na tym miejscu. Leon postąpił tak, jak nakazał głos, i ślepiec natychmiast przejrzał.
Później, gdy Leon zgodnie z proroctwem Bogurodzicy został cesarzem, to nad źródłem zbudował świątynię, stojącą do dzisiaj, ponieważ na tym miejscu działy się rozliczne cuda każdego dnia. Kiedy po latach autokrator Rzymian Justynian [2] tu otrzymał uzdrowienie, gdy cierpiał na zatrzymanie moczu, to troszcząc się o chwałę Matki Słowa zbudował ku Jej chwale wspaniałą świątynię. Następnie świątynia ta zaczęła pękać z powodu trzęsień ziemi, które miały miejsce w różnych latach, uratowana została przez Bazylego Macedończyka [3] i jego syna Leona Filozofa [4].

Za ich rządów źródło dokonywało najliczniejszych cudów, bowiem uleczało wrzody, kamicę nerkową, gruźlicę i mnóstwo innych chorób: nowotwory, różne krwawienia u cesarzowych i innych kobiet, wszelkiego rodzaju gorączki, trzydniową febrę i różne wrzody. Rozwiązywało także niepłodność i dzięki niemu cesarzowa Zoe [5] urodziła Konstantyna Porfirogenetę [6]. Źródło wskrzesiło także zmarłego, który pochodził z Tesalii [7] i wybrał się do źródła, ale umarł w drodze. Umierając i będąc bliskim ostatniego tchnienia, poruczył marynarzom, aby przynieśli go do świątyni Źródła i oblawszy trzema dzbanami wody, tam pogrzebali. Oni to wykonali i gdy tylko wylali na niego wodę, to zmarły powstał. Później, gdy ta wielka świątynia była bliska runięcia, objawiła się Bogurodzica i podtrzymywała ją, póki lud, które zbiegł się zewsząd, nie wydostał się na zewnątrz. Ta święta woda, którą wystarczyło wypić, uleczyła wielu opętanych i z więzień uwalniała związanych ludzi. Uleczyła także cesarza Leona Filozofa z kamicy nerkowej, a jego żonę Teofano [8] z okropnej gorączki. Brata cesarza, patriarchę Stefana [9], wyleczyła ze skłonności do suchot, a patriarsze jerozolimskiemu Janowi [10] poprawiła uszkodzony słuch. Wyleczyła ze strasznej febry patriarchę Tarazjusza [11] i jego matkę Magistrissę, a jej syna Stylianosa z zatrzymania moczu. Kobietę o imieniu Schyzena uleczyła z nieustannych zaparć, a cesarz Roman Lekapen [12] tą wodą leczył paraliż i zaparcia, a także jego żona. W Chaldei [13] Bogurodzica uleczyła mnicha Peperiusza i jego ucznia, gdy przyzywali Jej pomocy, a także spotwarzonych przed cesarzem mnichów Mateusza i Melecjusza. Któż opowie o wszystkich patrycjuszach, protospathariosach [14] i wielu innych? Nie byłoby sprawiedliwym, gdyby nie wspomnieć o pomocy, jaką otrzymał Stefan, zdecydowany w modlitwie i przynoszący w darze wonne olejki. 
 
Jakiż język opowie wszystko, co woda ta dokonała i dokonuje do dzisiaj? A te cuda, które sami w swoim czasie widzieliśmy, przewyższają ilością krople deszczu, gwiazdy i liście. W nadprzyrodzony sposób uleczała ona gnijące wrzody, ukłucia i inne śmiertelne rany, gorączkę, trąd i kalectwo, leczyła także opuchliznę kobiecą i większość cierpień duchowych, jak ślepawość, bielmo oczne i zmętnienie tęczówki. Uleczyła też Warega [15] Jana z puchliny wodnej i innego Warega ze złośliwych wrzodów, mnicha Melecjusza z ostrej ospy, hieromnicha Marka z astmy, która męczyła go piętnaście lat, a także mnicha Makarego z kamicy nerkowej. Jest także wiele innych cudów, które dokonała, dokonuje i nie przestaje dokonywać Matka Boża.
Chryste Boże nasz, dla modlitw Twojej Matki, zmiłuj się nad nami. Amen.

Przypisy: 

[1] Leon I (ok. 401-474), cesarz wschodniorzymski od 457 roku.

[2] Św. Justynian I Wielki (483-565), cesarz bizantyjski w latach 527-565, siostrzeniec cesarza Justyna I. Wspomnienie liturgiczne 2 VIII.

[3] Bazyli I Macedończyk (811-886), cesarz bizantyjski od 867 roku, pierwszy cesarz z dynastii macedońskiej.

[4] Leon VI Filozof (866-912), cesarz rzymski (bizantyjski) z dynastii macedońskiej. Swój przydomek zawdzięczał upodobaniom do wygłaszania kazań w kościołach Konstantynopola. Autor prac z zakresu taktyki wojskowej i teologii. Jest znany jako autor eotinonów Zmartwychwstania na jutrzni całonocnego czuwania przed niedzielą.

[5] Zoe Karbopsina (?-?), kochanka cesarza Leona VI Filozofa, z którą miał troje dzieci, e tym przyszłego cesarza Konstantyna VII Porfirogenetę. Cesarz Leon VI Filozof wymógł na Kościele w 906 roku zgodę na swoje czwarte małżeństwo z Zoe Karbonopsiną, co wywołało długotrwałe spory zakończone w 920 roku wydaniem Tomosu jedności, który zabronił udzielania czwartego związku kościelnego i ograniczył zawieranie trzeciego do czterdziestego roku życia.

[6] Konstantyn VII Porfirogeneta (905-959), cesarz bizantyjski. Przydomek Porfirogeneta oznacza dosłownie zrodzony w purpurze.

[7] Tesalia, kraina historyczna w Grecji, położona nad Morzem Egejskim na południe od Macedonii.

[8] Teofano (?-?), córka bizantyjskiego szlachcica Martinacusa. Cesarz Leon VI Filozof został zmuszony do poślubienia jej w 886 roku. Teofano po śmierci jedynej córki udała się do klasztoru i tam zmarła.

[9] Stefan I (867-893), patriarcha Konstantynopola w latach 886–893, brat cesarza Bazylego I Macedończyka.

[10] Trudno ustalić o którym z patriarchów jerozolimskich jest mowa, gdyż w omawianym okresie ośmiu patriarchów nosiło imię Jan.

[11] Św. Tarazjusz (zm. 806), patriarcha Konstantynopola w latach 784-806. Tarazjusz był sekretarzem i bliskim współpracownikiem cesarzowej Ireny, dzięki której został wybrany na patriarchę Konstantynopola. Tarazjusz przewodniczył obradom Soboru Nicejskiego w 787 roku, na którym przywrócono kult ikon. Wspomnienie liturgiczne 25 II

[12 Roman I Lekapen (870-948), cesarz bizantyjski w latach 919-944. 16 grudnia 944 roku został aresztowany i zesłany na wyspę Proti (dziś Kınalıada) na rozkaz synów, Stefana i Konstantyna, gdzie zmarł jako mnich.

[13] Chaldeja, określenie terenów południowej Mezopotamii, leżących nad Zatoką Perską, między deltą Eufratu i Tygrysu a pustyniami Półwyspu Arabskiego. Nazwa pochodzi od zamieszkujących te ziemie plemion Chaldejczyków. Nazwa Chaldeja była także synonimem nazwy Babilonia.

[14] Protospatharios, w Cesarstwie Bizantyjskim tytuł honorowy, drugi co znaczenia po patrikosie, jaki mógł być przyznany osobom nienależącym do bliskiego otoczenia rodziny cesarskiej.

[15] Waregowie, staroruska nazwa szwedzkich wikingów. W wiekach IX-XI organizowali wyprawy rabunkowe i handlowe do wschodniej Europy i Bizancjum.

za: liturgia.cerkiew.pl 
fot. za: pinterest.com