polska: 75 rocznica pacyfikacji wsi Rajsk

75 rocznica pacyfikacji wsi Rajsk

Gabriel Masalski , 20 czerwca 2017

16 czerwca 2017 roku w położonej nieopodal Bielska Podlaskiego wsi Rajsk odbyły się uroczystości 75 rocznicy pacyfikacji tej miejscowości. Z błogosławieństwa Jego Eminencji Metropolity Sawy uroczystościom przewodniczył Jego Ekscelencja Biskup Supraski Grzegorz.

Władykę w progach świątyni przywitały, dzieci, młodzież, starosta, oraz proboszcz parafii o.Jarosław Godun, który wspomniał o tragicznych wydarzeniach z 16 czerwca 1942 roku. Zwrócił się z prośbą do Jego Ekscelencji o modlitwę za parafian oraz za tragicznie zabitych mieszkańców.

Podczas św. Liturgii, Władyce asystowało 12 duchownych i protodiakon. Nabożeństwu upiększał śpiew chóru parafialnego pod kierownictwem matuszki Ireny Godun.

Po przeczytaniu św.Ewangelii homilię wygłosił Władyka Grzegorz, który szczególną uwagę zwrócił na postawę chrześcijan w obliczu śmierci.

Po Św. Liturgii duchowni wraz z wiernymi udali się na uroczystą procesję. Przy cerkwi zostały uroczyście poświęcone krzyże na grobach proboszczy parafii oraz nowy krzyż na pamiątkę 50 lecia służby pasterskiej protojereja Stefana Iwankiewicza, który w 1960 roku przewiózł z Poturzyna do Rajska cerkiew św.św. Apostołów Piotra i Pawła.

Następnie procesja podążyła przez wieś, do miejsca w którym zostali rozstrzelani mieszkańcy. Na mogile zabitych mieszkańców Rajska odsłużone zostało nabożeństwo za spokój dusz zamordowanych ludzi. Po nabożeństwie głos zabrała Pani Wójt, Raisa Rajecka, która podziękowała wszystkim przybyłym oraz proboszczowi parafii w Rajsku za modlitwę i duchową opiekę nad tym miejscem.

Harcerze z Zespołu Szkół w Augustowie wystawili wartę honorową, a przedstawiciele władz samorządowych i instytucji społecznych oddali hołd pomordowanym, składając wieńce na mogile zabitych.

W imieniu zagranicznych gości głos zabrała pastor kościoła ewangelickiego w Niemczech, Pani Barbara Phieler, która w kilku krótkich słowach przeprosiła mieszkańców Rajska za krzywdy dokonane przez ich przodków, "Niemcy jako naród pamiętają, mają świadomość ogromu wyrządzonych krzywd, i proszą wybaczenia za to co spotkało mieszkańców wsi Rajsk 16 czerwca 1942 roku".


Historia pacyfikacji wsi Rajsk.

Nocą z 13 na 14 czerwca 1942 partyzantka sowiecka ostrzelała przejeżdżający samochód wojsk niemieckich. W strzelaninie nieopodal wsi zginęło 2 niemieckich żołnierzy, a ich partnerki zostały ciężko ranne. W odwecie, niemieckie wojska zarządziły pacyfikację wsi Rajsk, którą wykonali 16 czerwca 1942 roku. Niektóre kobiety wraz z dziećmi wywieziono ze wsi na przymusowe prace do Niemiec, zaś resztę osób powyżej 16 roku życia rozstrzelano. W pacyfikacji Rajska zginęło 149 osób, w tym 24 kobiety. Rajsk oraz kolonie zostały doszczętnie zniszczone i spalone. Zburzona została cerkiew prawosławna. W 1962 roku na miejscu tragedii wybudowany został pomnik oraz płyta upamiętniająca wszystkich zamordowanych.

Fot. Irena Łozowik